Tüketicilerin korunmasına yönelik önlemleri içeren yasa yayımlandı

muhendisman

Global Mod
Global Mod
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kanunla, taksitle satış kontratlarında temerrüt durumunda kalan borcun tümünün peşin kılınmasına ait şartlar, Türk Borçlar Kanunu ile uyumlu ve tüketici lehine olacak biçimde değiştirilecek. Taksitle satış mukavelelerinde tüketicinin kalan borcunun tümünün ifasının talep edilmesi için kanundaki başka koşulların yanı sıra kalan borç yerine mukavelede yer alan bedel dikkate alınacak.

Tüketici kredilerinde kredi borcunun tamamının erken ödenmesi halinde bildirim aranmaksızın cayma hakkı kararları uygulanacak. bu biçimdece tüketicilerin, ödedikleri fiyat ve masrafların iadesi ile kredi niçiniyle katlandıkları maliyet azaltılacak.

Kredili mevduat hesabı, kredi kartı üzere meçhul periyodik tüketici kredilerinde faiz oranında tüketici lehine değişikliklerin derhal uygulanabilmesi için düzenleme yapılacak. Bu kapsamda faiz oranındaki indirimin, tüketici lehine olması ötürüsıyla yürürlüğe girmesi için 30 gün öncesinde bildirim yapılması koşulu kaldırılacak. Bu koşul sırf faiz oranı artırımını kapsayacak biçimde değiştirilecek.

Yan eser ve hizmetlerin kredi kullanım kuralı olarak sunulmasına sınırlama

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un, tüketici kredilerine sigorta yaptırılmasını içeren hususu “Sigorta, yan finansal eser ve hizmet sunumu” başlığıyla bir daha düzenlenecek. Bu kapsamda tüketicinin yazılı yahut kalıcı data saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi irtibatlı sigorta yaptırılamayacak. Kredi veren, kredi ilişkili sigorta içermeyen bir mukaveleyi de tüketiciye teklif etmek şartıyla kredi kontaklı sigorta yaptırılmasını içeren bir kredi mukavelesini tüketiciye sunabilecek.

Tüketicinin istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren tarafınca kabul edilmek zorunda olacak. Kredi ilişkili sigortanın, kredi borcunun geri ödenme teminatını sağlamak hedefiyle meblağ sigortalarında kalan borç meblağıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekecek.

Tüketici kredisi kontratı, kredi ile ilgili olanlar hariç yan finansal eser ve hizmetlerin satın alınması koşuluna bağlanamayacak.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un, konut finansmanı kontratlarına sigorta yaptırılmasını kapsayan unsuru “Sigorta, yan finansal eser ve hizmet sunumu” başlığıyla bir daha düzenlenecek. Bu kapsamda tüketicinin yazılı yahut kalıcı bilgi saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi temaslı sigorta yaptırılamayacak. Konut finansmanı kuruluşu, kredi irtibatlı sigorta içermeyen bir mukaveleyi de tüketiciye teklif etmek şartıyla kredi irtibatlı sigorta yaptırılmasını içeren bir konut finansmanı mukavelesini tüketiciye sunabilecek.

Tüketicinin istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, konut finansmanı kuruluşu tarafınca kabul edilmek zorunda olunacak. Kredi ilişkili sigortanın, kredi borcunun geri ödenme teminatını sağlamak emeliyle, meblağ sigortalarında kalan borç fiyatıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekecek.

Konut finansmanı mukavelesi, kredi ile ilgili olanlar hariç yan finansal eser ve hizmetlerin satın alınması koşuluna bağlanamayacak.

Ön ödemeli olarak satılan konutların mukavelede belirlenen tarihte tüketicilere teslim edilmesi mecburî olacak. Büyük ölçekli konut projelerinde inşaatın tamamlanması fazlaca uzun müddetler alabildiği için ön ödemeli olarak satılan konutların tüketicilere azami teslim mühleti 36 aydan 48 aya çıkarılacak. Kat irtifakının tüketici ismine tapu siciline tescil edilmesiyle bir arada zilyetliğin bölümü halinde de periyot ve teslim yapılmış sayılacak.

Aracı hizmet sağlayıcılara ait düzenlemeler

Başta mobilya olmak üzere niteliği prestijiyle farklılık arz edebilen ve tüketicilerin özel istek ve muhtaçlıkları doğrultusunda hazırlanan malların teslimi, tüketicinin bilgilendirilmesi ve onayı ile aralı kontratlarda genel kural olan 30 günde teslim yahut ifa edilme yükümlülüğünden istisna tutulacak.

Aracı hizmet sağlayıcılara; aralı kontratlara ait olarak yönetmelikle belirlenen konulara dair tüketicilerin bildirim ve taleplerini iletebilecekleri ve kelam konusu konuları takip edebilecekleri kesintisiz bir sistemi kurma yükümlülüğü getiriliyor.

Aracı hizmet sağlayıcılar, aracılık ettikleri aralıklı kontratlara ait olarak satıcı yahut sağlayıcı ismine ve hesabına tüketicilere yaptıkları ön bilgilendirme, ön bilgilendirmenin teyidi ve onayına ait süreçlerden, süreci yapan olarak satıcı yahut sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumlu olacak.

Tüketicinin bilgilendirilmesine ait yönetmelikte düzenlenen ön bilgilendirmede bulunması zarurî unsurlardaki eksikliklerin aracı hizmet sağlayıcıdan kaynaklanması durumunda sorumluluk, aracı hizmet sağlayıcıda olacak.

Uzaklıklı kontratlara ait süreçlerin yapıldığı platformu kuran ve işleten olarak aracı hizmet sağlayıcıların, aracılık edilen süreçlere ait kayıtları tutma ve ilgililere verme yükümlülüğü olacak.

Aracı hizmet sağlayıcılar, satıcı yahut sağlayıcılar ile olan mukavelelerine uymaması niçiniyle düzenlemelere tersliğe niye olmaları durumunda, terslik teşkil eden her bir süreçten sorumlu olacak. Aracı hizmet sağlayıcılar, aracılık edilen aralıklı kontratların bedel tahsilatına da aracılık etmeleri durumunda, kanunda düzenlenen ayıba ait sorumluluk halleri ile teslim yahut ifa daha sonrası bedelin satıcıya yahut sağlayıcıya aktarıldığı durumlar haricinde, bedel kendilerinde kaldığı sürece teslim yahut ifa ile cayma hakkının kullanmasında satıcı yahut sağlayıcıyla bir arada tüketicilere karşı müteselsil sorumlu olacak.

Aracı hizmet sağlayıcılar, satıcı yahut sağlayıcı onayı olmaksızın düzenledikleri kampanya ve indirimlerle satıcı yahut sağlayıcı ismine kurulmasına aracılık ettikleri aralı kontratlara ait olarak; tedarik edememe, stok yetersizliği üzere niçinlerle mukavele konusu mal ya da hizmetin hiç ya da gereği üzere teslim yahut ifa edilememesine niye olmaları durumundan sorumlu olacak. Aracı hizmet sağlayıcılar, teslim yahut ifa vakti üzere tüketicinin alışveriş tercihinde ve satın alma daha sonrasında fesih hakkının kullanmasında kıymetli bir tesiri olan reklamlarında taahhüt edilen ayrıntıların tüketiciye yapılan ön bilgilendirmeyle uyumlu olması ve ispatına ait sorumlu olacak.

Devre mülklere düzenleme

Kanunla, devre tatil mukavelelerinin kapsamı ile düzenlenme metot ve temellerinin açıklığa kavuşturulması amaçlanıyor.

Devre tatil satışının finansal kiralamayla yapılması durumunda da devre tatil kontratlarına ait kanun kararları uygulanacak.

Tıpkı hakka mevzu devre tatil kontratlarının, yalnızca Kat Mülkiyeti Kanunu’nda belirtilen yordam ve temeller kapsamında devre mülk kontratı formunda kurulması zarurî olacak.

Kooperatif yahut ticaret şirketi iştiraki ya da dernek yahut vakıf üyeliği suretiyle devre tatil hakkı tanınması yasaklanarak kanunun getirdiği müdafaadan tüketicilerin yararlanması sağlanacak.

Devre tatile bahis mal üzerinde tıpkı hak sahibi olmayanların devre mülk yahut devre tatil satışı yapması yasaklanacak.

Tüketicinin, devre tatil kontratından cayma hakkını daha kolay kullanabilmesi için getirilmiş olan cayma müddeti ortasında tüketiciden ödeme yahut borçlandırıcı evrak alma yasağı, tıpkı hakka mevzu devre tatil kontratı olan devre mülk kontratlarını de kapsayacak biçimde genişletilecek. Kelam konusu yasağın ihlali halinde, tüketicilere ödemeleri derhal iade edilecek; tüketiciyi borç altına sokan her türlü evrak, tüketici tarafından geçersiz olacak.

Devre mülk hakkı veren mukaveleler de dahil olmak üzere tüketicilerle ön ödemeli devre tatil kontratı kurulamayacak.

Devre mülk hakkı veren kontratlar hariç olmak üzere, devre tatil mukaveleleri en çok 10 yıl için kurulacak.

Tüketici, ferdî hak sağlayan devre tatil kontratından kaynaklanan tatil hakkını belli bir devir için kullanmayacağını tatilin başlayacağı tarihten en az 90 gün evvel sağlayıcıya bildirirse, o devir için tüketiciden rastgele bir isim altında bir bedel talep edilemeyecek.

Yenilenmiş eserler

Yenilenmiş eserlere tüketiciye teslim tarihinden itibaren minimum bir yıl garanti verilmesi zarurî olacak. Fakat özelliği niçiniyle kimi malların garanti kaideleri Ticaret Bakanlığınca diğer bir ölçü ünitesiyle de belirlenebilecek.

Yönetmelikle belirlenen mallar fakat Bakanlıkça yetkilendirilen merkezlerde yenilenmesi kuralıyla yenilenmiş eser olarak satılabilecek. Yenileme merkezlerinin Bakanlıktan yetki dokümanı alması mecburî olacak.

Elektronik kimlik bilgisi bulunan malların kullanılmış ve kayıtlı olduğuna ait doğrulama yapılmasının gerektiği durumda bu doğrulamalar Bakanlık, yenileme merkezi ve yetkili alıcı tarafınca Bakanlıkça belirlenen yöntem ve temellere nazaran Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu kayıtlarından yapılacak.

Tüketicilerin, firmaların yanlışsız ve yeni yetkili servis istasyonu detaylarıne ulaşabilmeleri, rastgele bir aldatıcı uygulama niçiniyle mağdur olmamaları emeliyle üretici ve ithalatçılara, tüm yetkili servis istasyonlarına ait ayrıntılarını Ticaret Bakanlığınca kurulan sisteme kaydetme zaruriliği getiriliyor.

Yetkili servis istasyonları haricinde tüketicilere hizmet sunan özel servis istasyonlarının yetkili servis istasyonu algısı oluşturacak biçimde hizmet vermesinin önlenmesi maksadıyla özel servis istasyonlarına servis fişi, tabela ve broşür üzere her türlü tanıtım ve faaliyetlerinde “özel servis” ibaresi kullanma mecburiliği getiriliyor.

Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü mühletince mala ait satış daha sonrası hizmetin sağlanmaması durumunda, zararın tazmini talep edilebilecek.

Tüketici hakem heyetlerine müracaatlar

Tarafların İcra ve İflas Kanunu’ndaki hakları gizli kalmak kaydıyla kıymeti 30 bin liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine başvurusu mecburî olacak.

Tüketici hakem heyetinin bulunmadığı yerlerde müracaatlar kaymakamlığa yapılabilecek. Bu müracaatlar, kaymakamlıklarca gereği yapılmak üzere Bakanlıkça belirlenen yetkili tüketici hakem heyetine iletilecek.

Tüketici hakem heyeti kararları tarafları bağlayacak. Tüketici hakem heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, sonucun iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık minimum fiyat tarifesine göre nisbi tarife üzerinden vekalet fiyatına hükmedilirken mevcut olduğu biçimde tüketici hakem heyetine sunulmayan bir bilgi yahut dokümanın tüketici mahkemesine sunulması niçiniyle sonucun iptali halinde tüketici aleyhine yargılama sarfiyatına ve vekalet fiyatına hükmedilemeyecek.

İdari para cezaları bir daha düzenlendi

Kanunla, kanuna terslik halleri için öngörülmüş birtakım idari para cezaları fiilin tartısı, failin kusuru ve ekonomik durumu dikkate alınarak ve orantılılık, ölçülülük ve caydırıcılık unsurları gözetilerek bir daha düzenleniyor.

Buna nazaran, tüketici kredisi mukaveleleri ile konut finansmanı mukavelelerinde sözleşme öncesi bilgilendirme yükümlülüğüne karşıt hareket edenler hakkında, karşıtlığı tespit edilen her bir süreç yahut mukavele için 200 lira olan idari para cezası 1000 liraya çıkarılacak.

Ön ödemeli konut satışında periyot yahut teslim müddetinin mukavele tarihinden itibaren 48 ayı geçmesi durumunda, teslim edilmeyen her konut için 70 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Satıcı yahut sağlayıcı ismine aralıklı mukavele kurulmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcılar, tüketicilerin yönetmelikle belirlenen konulara ait talep ve bildirimlerini iletebilmelerine ve takip edebilmelerine elverişli bir sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlü olacak. Bu yükümlülüklere karşıt hareket edenler hakkında 1 milyon lira idari para cezası uygulanacak.

Yetkili ve nazaranvli kişi yahut kuruluşlara her türlü bilgi ve belgeyi yanlışsız olarak göstermeyenler hakkında 7 gün ortasında bilgi ve dokümanların hakikat olarak verilmesi yahut yerinde inceleme imkanının sağlanması ihtar edilecek. İhtara karşın karşıtlığın devamı halinde 80 bin liradan az olmamak üzere tersliğin tespitinden bundan evvelki mali yıl sonunda oluşan yıllık gayrisafi gelirlerinin yüzde biri oranında idari para cezası verilecek.

Karşıtlığın tespit edildiği tarih prestijiyle bir takvim yılında uygulanan toplam idari para cezası meblağının 80 bin lirayı aştığı durumlarda, bu ölçüden az olmamak ve 120 milyon lirayı geçmemek üzere toplam idari para cezası meblağı uygulanacak.

Ön ödemeli devre tatil mukavelesi yasaklanıyor

Kanun uyarınca, ön ödemeli devre tatil satışı yapılamayacak. Devre tatile bahis taşınmazın inşa edileceği arsa için yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil mukavelesi yapanlar, tüketicilerle mülkiyet hissesine bağlı tıpkı hak sağlayan devre tatil kontratı kuranlar, kurulmasına aracılık edenler ile kooperatif yahut ticaret şirketi paydaşlığı ya da dernek yahut vakıf üyeliği suretiyle devre tatil hakkı tanıyanlar ile bu sürece aracılık edenler, devre tatile husus mal üzerinde birebir hak sahibi olmadığı biçimde devre tatil satışı yapanlar hakkında 3 yıldan 6 yıla kadar mahpus cezası uygulanacak.

Üretici yahut ithalatçılar, ürettikleri yahut ithal ettikleri mallar için belirlenen kullanım ömrü müddetince satış daha sonrası bakım ve tamirat hizmetlerini sağlamak zorunda olacak. Buna muhalif davranan üretici ve ithalatçılar hakkında; satış daha sonrası hizmet yeterlilik evrakının alınmaması durumunda 315 bin lira, satış daha sonrası hizmet yeterlilik dokümanı alındıktan daha sonra minimum servis istasyonu sayısının sağlanamadığı durumlarda eksik kalan her bir servis istasyonu için 35 bin lira; servis istasyonlarında tespit edilen eksiklik ve karşıtlıklarla ilgili olarak her bir servis istasyonu için 5 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Ticari reklam ve haksız ticari uygulamalar konusunda idari yaptırım kararları Reklam Şurası tarafınca verilecek. Başka idari yaptırım kararları ise Ticaret Bakanlığı tarafınca verilecek. Bakanlık bu yetkisini taşrada ticaret vilayet müdürlüklerine devredebilecek.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihtilk evvelki tüketici süreçlerine, bunların hukuken bağlayıcı olup olmadıklarına ve neticelerina bu süreçler hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmiş ise kural olarak o kanun kararları uygulanacak.

Kanunun yayımı tarihi prestijiyle yapı ruhsatı alınmış olan devre tatile husus taşınmazlarda, bu unsurun yayımı tarihinden itibaren beş yıl mühletince ön ödemeli metot ile satış da dahil olmak üzere devre mülk, mülkiyet hissesine bağlı tıpkı hak sağlayan devre tatil yahut şahsî hak sağlayan devre tatil satışı yapılabilecek.

Kanunun yayımlandığı tarihtilk evvel kurulan devre tatil kontratları ve yapı ruhsatı alınmış olan devre tatile husus taşınmazlara ait kontratlar ve yaptırımlar için evvelki kanun kararları uygulanacak.

Kat Mülkiyeti Kanunu’nda yapılan değişiklikle devre mülklerdeki taban devre mühleti de 15 günden 7 güne indirildi.
 
Üst