ABD’de ‘Volcker şoku’ sesleri

muhendisman

Global Mod
Global Mod
Summers Group çalışmasına göre ABD’de enflasyon 1980’deki tepe düzeyine düşünülenden daha yakın.

Eski ABD Hazine Bakanı Lawrence Summers’ın dahil olduğu bir ekonomist kümesi, başta konut olmak üzere harcama formlarını modernize ederek tarihi tüketici fiyat endeksi datalarını bir daha hesapladı.

Çalışma sonucunda Haziran 1980’da ABD çekirdek enflasyonunun yüzde 13,6 değil yüzde 9,1 düzeyinde olduğu değerlendirmesi yapıldı.

Söz konusu devirde Fed’in başında olan Paul Volcker enflasyonu düşürmek için mali sıkılaştırma gerçekleştirmişti. ABD’de enflasyon nisan ayında yüzde 6,2 düzeyinde gerçekleşmişti.

Fed o devirde siyaset faizini yaklaşık 10 yüzde puan artırmış ve 1980’lerin başında yüzde 20’ye çıkarmıştı. Cuma günü açıklanacak mayıs enfflasyon verisi için Bloomberg anketinde beklenti yüzde 5,9 düzeyinde. Ekonomister tarafınca yayımlanan çalışmada, “Bugün yüzde 2’lik çekirdek TÜFE enflasyonuna geri dönmek için Fed Lideri Paul Volcker periyodundaki ile neredeyse birebir ölçüde dezenflasyon gerekecektir” denildi.

Ekonomide şok yaratmıştı

1979’da Jimmy Carter periyodunda nazaranve başlayan Volcker 1983 yılında Ronald Reagan periyodunda de 2. defa lider olarak atanmıştı.

Volcker birinci Lider olduğu periyotta çift hanelere ulaşan enflasyonu denetim altına almak için faiz oranlarını yüzde 21,5 ile gibisi görülmemiş düzeylere yükseltmişti.

Volcker’in faiz artışı daha sonrası işsizlik oranı yüzde 10,8’e çıkmış, iktisat de resesyona girmişti. Enflasyon doruktan düştüğünde oluşan hasar niçiniyle Volcker da sayısız düşman kazanmış, çiftçiler traktörleriyle Fed binasının önüne giderek protesto etmiş, araba satıcıları satış yapamadıkları sebebi öne sürülerek kendisine protesto gayesiyle otomobil anahtarlarını göndermişti.

Carter’ın akabinde ABD Lideri olarak nazaranve gelen Ronald Reagan Volcker konusunda temkinliydi, Volcker yıllar daha sonra yaptığı açıklamada o periyotta Reagan ve danışmanı James Baker ile bâtın bir toplantı yaptıklarını, Baker’ın kendisine Başkanlık seçimi kazanana kadar faiz artırmaması konusunda baskı yaptığını anlatmıştı.

Beyaz Saray, o devirde 7 Fed İdare Heyeti Üyesi’nden 4’üne Volcker’ın görüşlerine muhalif olan şahısları atamış, bu muhalefet Volcker’in vazifesinin 2. periyodunda 1987’de istifa etmesine niye olmuştu.

Enflasyon 1983 yılında yüzde 4’ün altına indiğinde kendisine yönelik yansılar de azalmıştı. Volcker’ın adımları hala tartışılsa da enflasyon o devirden bu yana denetim altında kaldı.
 
Üst