AB üyesi 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderlerinin iştirakiyle Brüksel’de gerçekleştirilen AB Başkanlar Doruğu’nun güç konusundaki birinci gün oturumları tamamlandı.
Toplantı bitiminde açıklamalarda bulunan AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, “Enerji meblağları konusunda çalışmaya devam etmek için fazlaca yeterli ve sağlam bir yol haritamız var. Önderler bu hususta stratejik yönlendirmede bulundular.” sözünü kullandı.
Von der Leyen, görüşmede birtakım başlıkların ağır halde tartışıldığını belirterek, “Bunlardan birincisi ortak gaz alımı konusu. Burada başkanlar, şirketlerin ortak gaz satın almak için konsorsiyum oluşturmaları ve güçlerini birleştirmek için birlikte çalışmalarına müsaade verme fikrini hayli desteklediler.” diye konuştu.
Ortak gaz alımı kapsamında toplam talebin yüzde 15’lik kısmının zarurî olarak birlikte yapılacağını anlatan von der Leyen, çok yüksek gaz meblağlarının nasıl sonlandırılacağına odaklanıldığını anlattı.
Von der Leyen, önderlerin TTF olarak isimlendirilen Avrupa gaz fiyatları referans ölçüsünü de değerlendirdiklerini, TTF’nin geçmişte yüklü olarak boru sınırı gazını yansıttığını, bugün ise pazarın değiştiğini söylemiş oldu.
“TTF artık gerçek piyasa durumunu yansıtmıyor. Bu niçinle, LNG fiyat durumunu daha uygun yansıtmak için tamamlayıcı yeni bir endeks geliştireceğiz.” diyen von der Leyen, LNG fiyat endeksi geliştirilinceye kadarki süreçte ise süreksiz bir önlem alacaklarını söz etti.
Gaz piyasasına yeni mekanizma
“Gaz fiyatlarındaki çok artışları sınırlamak için bir piyasa düzeltme düzeneği kuracağız.” sözünü kullanan von der Leyen, bu piyasa düzeltme düzeneğini aktif hale getirmek için yasal bir teklif hazırlamak için güç bakanlarıyla bir arada çalışacaklarını vurguladı.
Von der Leyen, görüşmede yüksek gaz meblağlarının elektrik maliyeti üstündeki tesirini sınırlamak için potansiyel bir düzenek kurulmasını da ele aldıklarını, bu sistemin elektrik üretimlerinde gazın ağır olduğu ülkelere finansal tesirlerini tahlil edeceklerini belirtti.
AB Kurulu Lideri Charles Michel de “Enerji konusunda bir muahedeye vardık. Bu epey değerli bir adım. Komite tarafınca önerilen önlem paketi üzerinde bir mutabakat sağlandı.” tabirini kullandı.
görüşmede önderlerin güç krizine yönelik ek tedbirleri değerlendirdiğine işaret eden Michel, üzerinde çalışılacak genel çerçevenin belirlendiğini söylemiş oldu.
Michel, güç konusundaki mutabakatın ana sınırları hakkında, “Avrupa’da güç arz güvenliğini garanti altına almak, fiyatları düşürmek ve talebi azaltmak için bir arada çalışmamız ve hareket etmemiz gerektiği konusunda kararlılık ve oybirliği var.” değerlendirmesinde bulundu.
Zirve sonuç bildirisi
AB Önderler Doruğu’nun sonuç bildirisinin, güç kısmı yayımlandı.
“Rusya’nın enerjiyi silah olarak kullanımı karşısında AB, vatandaşlarını ve işletmelerini korumak ve ivedilikle gerekli tedbirleri almak için birlik ortasında kalacaktır” sözü kullanılan bildiride, başkanların, güç krizi niçiniyle, Birlik genelinde talebin azaltılması, arz güvenliğinin sağlanması, haneler ve işletmeler için güç fiyatlarının düşürülmesi mevzularında uğraşların ağırlaştırılması ve Tek Pazar’ın bütünlüğünün korunması gerektiğinde mutabık oldukları açıklandı.
Komisyon süratle somut teklifler hazırlayacak
Bildiride, AB Komitesinden ortak gaz alımı, gaz depolarının doldurulması ve emniyetli ortaklarla müzakerelerin hızlandırılması mevzularında çalışmaları tamamlaması ve süratle somut teklifler hazırlaması istendiği kaydedildi.
Komisyondan, 2023’ün başına kadar gaz piyasasındaki şartları daha gerçek yansıtan yeni bir tamamlayıcı kriter belirlemesinin talep edildiği bildiride, meblağları derhal sınırlamak için doğalgaz süreçlerinde süreksiz bir dinamik fiyat koridoru kurulması konusunda ve elektrik üretiminde gaz fiyatını sınırlamak için süreksiz bir AB çerçevesi belirlenmesi üzerinde çalışmalar yapması istendi.
Bildiride, piyasa şeffaflığını artırmak, likidite kasvetini azaltmak ve gaz fiyatlarındaki oynaklığı artıran faktörleri ortadan kaldırmak için güç piyasalarının işleyişinde iyileştirmeler yapılmasına yönelik çalışmaların da ilerletilmesi talep edildi.
Yenilenebilir güç kaynaklarının ve ilgili şebekelerin yaygınlaştırılması ile müsaade prosedürlerinin sıradanleştirilmesinin hızlandırılmasına dikkat çekilen bildiride, ikili mutabakatlarının yokluğunda ulusal, bölgesel yahut Birlik seviyesinde gaz kesintileri olması durumunda güçte dayanışma tedbirleri alınmasının değerinin altı çizildi.
Bildiride, güç tasarrufu konusuna uğraşların artırılması gerektiğini, geleceğe yönelik güç altyapısına yönelik yatırımların hızlandırılmasının ehemmiyetine işaret edilerek, “AB Kurulu, Komitesi bir tesir değerlendirmesi de dahil olmak üzere elektrik piyasasının yapısal ıslahatı üstündeki çalışmaları hızlandırmaya davet eder.” sözü yer aldı.
Öte yandan AB ülkelerini güç bakanları alınacak önlemleri ve gaza tavan fiyat konsunu görüşmek üzere 25 Ekim’de toplanacak.
Komisyon paketi
AB Kurulu bu hafta Avrupa’daki güç krizine yönelik yeni önlemleri içeren bir paket hazırlamıştı.
Paket, üye ülkelerin muhakkak bir ölçüsü mecburî olacak halde ortak gaz alımı gerçekleştirmesine, güçte zarurî dayanışma gösterilmesine, likidite ezası yaşayan güç firmalarına mali dayanak sağlanmasına ve yüksek gaz meblağlarını düşürmek için Avrupa doğalgaz Borsalarında acil durumlarda fiyatları sonlandıracak bir düzenek kurulmasına yönelik ögeler içeriyordu.
Von der Leyen, İspanya ve Portekiz’de uygulanan “elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat” uygulamasının AB genelinde değerlendirilebileceğini de açıklamış lakin bu mevzuda somut adım atmamıştı.
Öte yandan, AB Kurulu’nun son güç paketinde bir epeyce üye ülkenin talep ettiği ithal doğalgaza direkt tavan fiyat getirilmesi yer almamıştı.
15 ülke gaza tavan fiyat istiyor
Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğalgaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyordu.
Almanya, Hollanda, Danimarka ve kimi ülkeler ise bu basamakta doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyordu. Gaza tavan fiyat getirilmesinin güç arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın bilhassa kış aylarında doğalgaz tedarikine ziyan verebileceğini değerlendiriyordu.
Toplantı bitiminde açıklamalarda bulunan AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, “Enerji meblağları konusunda çalışmaya devam etmek için fazlaca yeterli ve sağlam bir yol haritamız var. Önderler bu hususta stratejik yönlendirmede bulundular.” sözünü kullandı.
Von der Leyen, görüşmede birtakım başlıkların ağır halde tartışıldığını belirterek, “Bunlardan birincisi ortak gaz alımı konusu. Burada başkanlar, şirketlerin ortak gaz satın almak için konsorsiyum oluşturmaları ve güçlerini birleştirmek için birlikte çalışmalarına müsaade verme fikrini hayli desteklediler.” diye konuştu.
Ortak gaz alımı kapsamında toplam talebin yüzde 15’lik kısmının zarurî olarak birlikte yapılacağını anlatan von der Leyen, çok yüksek gaz meblağlarının nasıl sonlandırılacağına odaklanıldığını anlattı.
Von der Leyen, önderlerin TTF olarak isimlendirilen Avrupa gaz fiyatları referans ölçüsünü de değerlendirdiklerini, TTF’nin geçmişte yüklü olarak boru sınırı gazını yansıttığını, bugün ise pazarın değiştiğini söylemiş oldu.
“TTF artık gerçek piyasa durumunu yansıtmıyor. Bu niçinle, LNG fiyat durumunu daha uygun yansıtmak için tamamlayıcı yeni bir endeks geliştireceğiz.” diyen von der Leyen, LNG fiyat endeksi geliştirilinceye kadarki süreçte ise süreksiz bir önlem alacaklarını söz etti.
Gaz piyasasına yeni mekanizma
“Gaz fiyatlarındaki çok artışları sınırlamak için bir piyasa düzeltme düzeneği kuracağız.” sözünü kullanan von der Leyen, bu piyasa düzeltme düzeneğini aktif hale getirmek için yasal bir teklif hazırlamak için güç bakanlarıyla bir arada çalışacaklarını vurguladı.
Von der Leyen, görüşmede yüksek gaz meblağlarının elektrik maliyeti üstündeki tesirini sınırlamak için potansiyel bir düzenek kurulmasını da ele aldıklarını, bu sistemin elektrik üretimlerinde gazın ağır olduğu ülkelere finansal tesirlerini tahlil edeceklerini belirtti.
AB Kurulu Lideri Charles Michel de “Enerji konusunda bir muahedeye vardık. Bu epey değerli bir adım. Komite tarafınca önerilen önlem paketi üzerinde bir mutabakat sağlandı.” tabirini kullandı.
görüşmede önderlerin güç krizine yönelik ek tedbirleri değerlendirdiğine işaret eden Michel, üzerinde çalışılacak genel çerçevenin belirlendiğini söylemiş oldu.
Michel, güç konusundaki mutabakatın ana sınırları hakkında, “Avrupa’da güç arz güvenliğini garanti altına almak, fiyatları düşürmek ve talebi azaltmak için bir arada çalışmamız ve hareket etmemiz gerektiği konusunda kararlılık ve oybirliği var.” değerlendirmesinde bulundu.
Zirve sonuç bildirisi
AB Önderler Doruğu’nun sonuç bildirisinin, güç kısmı yayımlandı.
“Rusya’nın enerjiyi silah olarak kullanımı karşısında AB, vatandaşlarını ve işletmelerini korumak ve ivedilikle gerekli tedbirleri almak için birlik ortasında kalacaktır” sözü kullanılan bildiride, başkanların, güç krizi niçiniyle, Birlik genelinde talebin azaltılması, arz güvenliğinin sağlanması, haneler ve işletmeler için güç fiyatlarının düşürülmesi mevzularında uğraşların ağırlaştırılması ve Tek Pazar’ın bütünlüğünün korunması gerektiğinde mutabık oldukları açıklandı.
Komisyon süratle somut teklifler hazırlayacak
Bildiride, AB Komitesinden ortak gaz alımı, gaz depolarının doldurulması ve emniyetli ortaklarla müzakerelerin hızlandırılması mevzularında çalışmaları tamamlaması ve süratle somut teklifler hazırlaması istendiği kaydedildi.
Komisyondan, 2023’ün başına kadar gaz piyasasındaki şartları daha gerçek yansıtan yeni bir tamamlayıcı kriter belirlemesinin talep edildiği bildiride, meblağları derhal sınırlamak için doğalgaz süreçlerinde süreksiz bir dinamik fiyat koridoru kurulması konusunda ve elektrik üretiminde gaz fiyatını sınırlamak için süreksiz bir AB çerçevesi belirlenmesi üzerinde çalışmalar yapması istendi.
Bildiride, piyasa şeffaflığını artırmak, likidite kasvetini azaltmak ve gaz fiyatlarındaki oynaklığı artıran faktörleri ortadan kaldırmak için güç piyasalarının işleyişinde iyileştirmeler yapılmasına yönelik çalışmaların da ilerletilmesi talep edildi.
Yenilenebilir güç kaynaklarının ve ilgili şebekelerin yaygınlaştırılması ile müsaade prosedürlerinin sıradanleştirilmesinin hızlandırılmasına dikkat çekilen bildiride, ikili mutabakatlarının yokluğunda ulusal, bölgesel yahut Birlik seviyesinde gaz kesintileri olması durumunda güçte dayanışma tedbirleri alınmasının değerinin altı çizildi.
Bildiride, güç tasarrufu konusuna uğraşların artırılması gerektiğini, geleceğe yönelik güç altyapısına yönelik yatırımların hızlandırılmasının ehemmiyetine işaret edilerek, “AB Kurulu, Komitesi bir tesir değerlendirmesi de dahil olmak üzere elektrik piyasasının yapısal ıslahatı üstündeki çalışmaları hızlandırmaya davet eder.” sözü yer aldı.
Öte yandan AB ülkelerini güç bakanları alınacak önlemleri ve gaza tavan fiyat konsunu görüşmek üzere 25 Ekim’de toplanacak.
Komisyon paketi
AB Kurulu bu hafta Avrupa’daki güç krizine yönelik yeni önlemleri içeren bir paket hazırlamıştı.
Paket, üye ülkelerin muhakkak bir ölçüsü mecburî olacak halde ortak gaz alımı gerçekleştirmesine, güçte zarurî dayanışma gösterilmesine, likidite ezası yaşayan güç firmalarına mali dayanak sağlanmasına ve yüksek gaz meblağlarını düşürmek için Avrupa doğalgaz Borsalarında acil durumlarda fiyatları sonlandıracak bir düzenek kurulmasına yönelik ögeler içeriyordu.
Von der Leyen, İspanya ve Portekiz’de uygulanan “elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat” uygulamasının AB genelinde değerlendirilebileceğini de açıklamış lakin bu mevzuda somut adım atmamıştı.
Öte yandan, AB Kurulu’nun son güç paketinde bir epeyce üye ülkenin talep ettiği ithal doğalgaza direkt tavan fiyat getirilmesi yer almamıştı.
15 ülke gaza tavan fiyat istiyor
Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğalgaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyordu.
Almanya, Hollanda, Danimarka ve kimi ülkeler ise bu basamakta doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyordu. Gaza tavan fiyat getirilmesinin güç arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın bilhassa kış aylarında doğalgaz tedarikine ziyan verebileceğini değerlendiriyordu.